Een gesloten centrum in de huidige gebouwen van de VRT/ RTBF ?

Nee, dit is fictie

Maar de gesloten centra zijn een realiteit…die wij veroordelen.

Doe mee op 5 mei met de KARAVAAN naar Steenrock Festival.

Een initiatief van Hart Boven Hard-Tout Autre Chose - Brussel.

Website en FB-event : www.toutautrechose.be/evenement/centres-fermes-caravane-jusquau-steenrock-le-samedi-5-mai

www.facebook.com/events/1360686344075183/

Website en FB-event van Steenrock : https://steenrock.wordpress.com/

www.facebook.com/events/1976150976046508/

508/

Op woensdag 25 april werd op sociale media een video verspreid, in een fake-reportage van het TV-journaal. Daarin werd uitgelegd dat de VRT/ RTBF binnenkort de gebouwen aan de August Reyerslaan zal verlaten, wat uiteraard waar is, en dat deze ruimtes omgebouwd worden naar een gesloten centrum voor migranten. In de reportage leggen de architecten uit hoe ze het gaan aanpakken, ‘ het is een centrum zoals een ander!’ en ‘de Reyers-toren kan makkelijk als controletoren fungeren om de opgesloten migranten te controleren’. Een politieker spreekt over een ‘duurzame aanpak’ van de bestaande gebouwen, enkele buurtbewoners spreken hun goedkeuring of afkeuring uit, een sans-papier vertelt wat zijn dagelijks leven inhoudt, en een militant is zeer verontwaardigd over het opsluiten van volwassenen én van kinderen.

Deze surrealistische reportage eindigt met de aankondiging: « Dit is fictie » (een knipoog naar de uitzending « Byebye Belgium » van de RTBF) en met een oproep om deel te nemen aan de actie op 5 mei. De video is gemaakt door amateur-acteurs, leden van Hart Boven Hard - Tout Autre Chose BXL, Sint-Gillis, Watermaal-Bosvoorde et Vorst.

Nee, er komt geen gesloten centrum in deze gebouwen.

Maar waarom dan deze reportage?

Het initiatief komt van de burgerbeweging “Hart Boven Hard – Tout Autre Chose Bxl”. Er was geen enkel personeelslid van de VRT of de RTBF betrokken bij dit ‘subversieve’ initiatief.

Hoe zal het publiek reageren op dit fake news, een gesloten centrum, een gevangenis voor migranten in het hart van Brussel en in een publiek gebouw dat door iedereen gekend is? Wij hopen dat de mensen op deze manier gaan nadenken over deze problematiek.

Want de realiteit van de gesloten centra is weinig gekend, zelfs weggestopt, onzichtbaar. Samen met vele andere verenigingen vinden wij deze realiteit onaanvaardbaar.

Voor het ogenblik zijn er 5 gesloten centra in België (‘127bis’ en ‘Caricole’ in Steenokkerzeel, Merksplas, Brugge en Vottem). Om de bezetting van deze centra te verdubbelen wil de Belgische Staatssecretaris van Asiel en Migratie, Theo Francken [1], nog 3 centra bijbouwen. Een daarvan wordt een nieuwe vleugel van 127bis, die bijna klaar is en die bedoeld is om kinderen op te sluiten. Dit is de zoveelste poging om zo’n centrum op poten te zetten, want de Belgische Staat werd verschillende malen hiervoor veroordeeld door het Europees Hof van de Rechten van de Mens. De belangrijkste argumenten die Theo Francken hanteert om deze politiek te voeren zijn: de veiligheid van de lokale bevolking en het afschrikeffect voor eventuele toekomstige migranten.

Deze argumenten zijn zeer makkelijk te ontkrachten (zie verder). Migratie is niet een probleem, het opsluiten van mensen is geen oplossing.

We willen ons graag verbinden met andere acties die gevoerd worden rond deze politiek:

• De affiche-campagne Campagne d’affichage « Not in my name »
• De actie van 21 maart van het collectief “Peluches en barbelés”, tegen de firma Lareco Bornem nv die de nieuwe vleugel voor familes en kinderen al aan het bouwen is.
• De actie « Don’t let humanity fly away… Hold it tight ! » , tegelijkertijd in drie grote stations in het land.
• De spontane acties van reizigers die de verplichte uitdrijving van migranten verhinderden en de actie https://jenelabouclepas.org/ die de recente juridische zaken tegen deze mensen opvolgt.
• “SIT-NICK” (iets tussen een sit-in en een picknick) 1/05 Maximiliaanpark met “Plateforme citoyenne de soutien aux réfugiés Brussel”
• Of nog de acties van CRER, Getting the voice out, One Alarm, many Voices, United Stages… zie o.a. http://regularisation.canalblog.com/ http://www.gettingthevoiceout.org/

Wij roepen iedereen op om zich uit te spreken tegen de actuele politiek die onze regeringen voeren waarbij migranten geen enkele bescherming krijgen, gestigmatiseerd worden, opgesloten en uitgewezen…

Wij hopen dat mensen zich gaan afvragen:

• Weten wij wat er gebeurt in die gesloten centra?
• Waartoe dienen ze eigenlijk? Wat kosten ze? Zowel op menselijk als financieel vlak.
• Weten we wie die gesloten centra ondersteunt?

Er is een grote solidariteitsbeweging ontstaan ten aanzien van de personen in het Maximiliaanpark, met een zeer groot aantal mensen die slaapgelegenheid aanbieden, met steun van verschillende bewegingen en sommige politieke partijen, maar zijn we ons wel bewust dat mensen zonder papieren, voortdurend riskeren om opgepakt worden, soms gewoon ‘per toeval’, en dat ze opgesloten kunnen worden in zones waar de normale rechten niet van tel zijn?

De meeste traditionele partijen ondersteunen deze politiek van gesloten centra en de argumentatie die hiervoor gehanteerd wordt.

Terwijl vele gemeenten en andere entiteiten (zoals de Fédération Wallonie-Bruxelles) zich ‘gastvrije gemeente’ noemen, hoe kunnen we dan de aanwezigheid van deze gevangenissen aanvaarden, en zonder dat we precies weten wat er zich afspeelt?

Misschien zullen morgen burgemeesters, ministers of volksvertegenwoordigers accepteren dat er een nieuw centrum gebouwd wordt, met publiek geld, dat spreekt, misschien dicht bij jou of net ver weg…Een gesloten centrum midden in de stad zou wel een schok kunnen teweegbrengen.

Door deze nep-reportage proberen we de mensen wakker te maken om met open ogen te kijken naar deze schandalige en onaanvaardbare centra, waar ze ook liggen.

We willen iedereen mobiliseren voor het militante muziekfestival “Steenrock” dat zal plaatsvinden op 5 mei 2018 in Steenokkerzeel, net tegenover het gesloten centrum 127bis.

Om ernaartoe te gaan nodigen wij iedereen uit mee te lopen of te fietsen met onze KARAVAAN (samen met HartbovenHard, Ciré, United Stages en andere organisaties van Steenrock). We vertrekken symbolisch van het gebouw van de VRT/ RTBF om 11u, om over te stappen van de ‘fictie naar de (dramatische) realiteit’.

Hart Boven Hard en Tout Autre Chose zijn tegen deze gesloten centra en ijveren ervoor dat ze zo snel mogelijk verdwijnen.

Dit willen we duidelijk maken, op vastberaden maar ook een gezellige manier, tijdens deze tocht van 10km, met kleurrijke ballonnen met het opschrift ‘Don’t let humanity fly away’. Een ontmoeting met migranten is voorzien waarbij we ook lokale mensen van de burgerbeweging Hart Boven Hard Leuven en Hart Boven Hard Vilvoorde zullen ontmoeten.

Het doet er niet toe waar,

Het doet er niet toe wie (volwassenen, families, kinderen),

Nee, geen gesloten centra.

Ziehier waarom ...
Onderstaande informatie komt hoofdzakelijk uit de brochure « Gesloten centra » uitgegeven door Ciré die u kunt downloaden en uit het document « Gesloten centra voor vreemdelingen. Stand van zaken. Samenvatting en aanbevelingen. », december 2016, eveneens uitgegeven door Ciré.

Sinds 1988 sluit België mensen op.
Om de uitwijzing te regelen van mensen zonder papieren (of verdacht van valse visa) of om asielaanvragen te onderzoeken die buiten onze grenzen werden ingediend (in tegenstelling tot asielaanvragen vanuit open centra).

Duizenden mannen en vrouwen, waaronder ook minderjarigen.
Jaarlijks worden duizenden mensen opgesloten in gesloten centra in omstandigheden vergelijkbaar met de wereld van het gevangeniswezen terwijl het gaat om een administratieve en niet om een gerechtelijke aanhouding (op bevel van de gerechtelijke autoriteit). België gebruikt opsluiting als middel (in plaats van als « sanctie ») om uitwijzingen uit te kunnen voeren. Onzichtbaarheid en ontoegankelijkheid van deze plekken, geen of nauwelijks democratische controle, weinig kwalitatieve juridische bijstand (de pro deo advocaat is niet altijd bereid om stipt, op een nauwkeurige manier beroep aan te tekenen binnen de vooropgestelde termijn. Wat kinderen betreft, werden sinds 2008 « terugkeer huizen » getest om families met minderjarige kinderen aan te sporen om het grondgebied te verlaten, gezien hun situatie op administratief vlak. Theo Francken lijkt niet gewonnen voor deze centra die niet gesloten, noch bewaakt zijn (waardoor de kans op mislukking groter is in vergelijking met een gesloten centrum) en sluit deze families liever op in de nieuwe vleugel van het gesloten centrum 127bis.

Een stap achteruit in verhouding tot het jaar 2008, waarin België na meerdere veroordelingen door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens een eind stelde aan de opsluiting van minderjarigen. Het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens spreekt nochtans over het « belang » van de minderjarige. Wij vinden noch scheiding noch opsluiting van minderjarigen aanvaardbaar. Het een is allesbehalve een alternatief voor het ander.

Hoe wordt een persoon aangehouden, opgesloten en vervolgens uitgewezen?
Kort samengevat: ofwel aan de grens (geen geldig visum, vermoeden van valsheid in geschriften of valse reden opgegeven voor het reisvisum), ofwel tijdens een routinecontrole (zoals die onlangs op het netwerk van de MIVB bleken uitgevoerd te zijn), ofwel bij het ondernemen van administratieve stappen op het commissariaat, het gemeentehuis of de Dienst Vreemdelingenzaken (waarbij de persoon met een dubbelzinnige oproeping kan worden gelokt en daarna makkelijk kan worden opgepakt). Daarnaast zijn er ook nog de arrestaties aan huis die zouden kunnen worden veralgemeend in het kader van het huidige wetsontwerp waarin de politie het recht wordt verleend om woningen te betreden zonder de toestemming van de persoon die er is gedomicilieerd. Eenmaal de persoon is opgepakt en indien Dienst Vreemdelingenzaken erin slaagt om de persoon te identificeren en zijn land van herkomst vast te stellen, regelt DV de uitwijzing van die persoon naar het land van herkomst, mits akkoord van het betrokken land (met sommige landen zijn hiertoe voorafgaandelijk akkoorden gesloten) of naar het land waar de asielaanvraag moet worden ingediend (volgens het verdrag van Dublin: het eerste land waar men voet aan wal op Europese bodem heeft gezet, is verantwoordelijk voor het in behandeling nemen van de asielaanvraag). Het spreekt toch voor zich dat de kans zeer groot is dat de landen die de gedetineerde « onthalen » zijn of haar fundamentele basisrechten niet zullen respecteren? Of het nu gaat om de landen waar de asielaanvraag moet worden ingediend (zoals Italië en Griekenland, vaak vermeden omwille van de omstandigheden waarin migranten worden onthaald/opgesloten) of om de landen van herkomst (waaronder sommige landen waar mensen gefolterd worden of veroordeeld worden zonder recht op verdediging, ...).

In de gevangenis zitten zonder te weten voor hoelang …
In principe mag de hechtenis niet langer duren dan twee maanden. Die wettelijke termijnen worden echter niet automatisch gerespecteerd (het ondernemen van sommige stappen heeft als gevolg dat de teller terug op nul wordt gezet) en zijn in de praktijk « onbeperkt ». In 2014 was de gemiddelde duur van gevangenschap in gesloten centra in België 44,32 dagen maar in 2015 werd bij een gedetineerde de kaap van 1 jaar overschreden. In de loop van de voorbije tien jaar heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens België tot tien keer toe veroordeeld na klachten van buitenlanders in hechtenis. Het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens geeft nadrukkelijk aan dat opsluiting de uitzondering moet blijven in het kader van het verblijfs- of inreisrecht. Van bij de aankomst in het gesloten centrum gaat de gezondheidstoestand van de gedetineerde natuurlijk achteruit. De vrijheidsbelemmering heeft een grote impact op de geestelijke gezondheid. Niet alleen zijn de gezondheidszorgen niet altijd aangepast aan de omstandigheden maar er zijn ook nog bepaalde geweldplegingen met zowel psychisch als fysiek geweld vanwege het personeel.

Het kostenplaatje, op menselijk vlak… en financieel.

Van de vrijheid worden beroofd is altijd een zware beproeving. Des te meer wanneer de persoon in kwestie al meerdere jaren in België verbleef alvorens te worden opgesloten. Naar schatting één op de drie aangehouden personen verbleef sinds meer dan 5 jaar in ons land en bijna één op de zes sinds minstens 10 jaar. Van de ene dag op de andere worden de banden met de naasten doorgeknipt.

Tussen 2004 en 2014 werd de totale capaciteit van de gesloten centra teruggebracht van 654 personen naar 471 personen. Dit houdt ongetwijfeld verband met de kost van dit uitwijzingsbeleid (63 miljoen euro in 2014) en aan hoe het met de staatskas is gesteld. Dat is bijvoorbeeld de reden waarom het project voor een nieuwe vleugel voor families in centrum 127bis werd « uitgesteld ». De huidige regering heeft nochtans meer financiële middelen gekregen voor de capaciteitsverhoging van de gesloten centra en de uitwijzingen, terwijl de middelen voor asielaanvragen (open centra, ...) werden teruggeschroefd.

De regering verheugd zich over zijn gezond financieel beleid…

Gezond financieel beleid, werkelijk?

Kostprijs van hechtenis in gesloten centrum: 192 euro per dag en per gedetineerde
Kostprijs van het beleid van de gedwongen uitwijzingen in 2017: 85 miljoen euro

• 35 % sinds 2014

18 % van de gedetineerden worden na gemiddeld 100 dagen in hechtenis opnieuw vrijgelaten. Hun gevangenschap vertegenwoordigt 26 % van het budget voor het beleid van de gedwongen uitwijzingen. 22 miljoen euro wordt dus nutteloos verspild.

Ondanks dit alles, waarom een dergelijk migratiebeleid?

Om veiligheidsredenen: Veiligheid is altijd een belangrijk argument geweest in het discours van de staatssecretarissen voor asiel en migratie in de laatste 20 jaar maar Theo Francken gaat zelfs zo ver dat de opgesloten personen door hem als « illegale criminele vreemdelingen » worden bestempeld. Dit terwijl volgens cijfers van de Dienst Vreemdelingenzaken in 2014 slechts 15 % van de personen die in gesloten centra zijn opgesloten (cijfers Ibz 2014), voor « verstoring van de openbare orde » zijn aangehouden of van de gevangenis zijn overgeplaatst. Men moet weten dat openbare orde een zeer vaag begrip is dat door Ibz in meer dan de helft van de gevallen van « zwartwerk » wordt ingeroepen! Het is volledig naast de kwestie om van veiligheid en van criminelen te spreken. Wat « economische veiligheid » betreft, zijn er voldoende studies uitgevoerd die aantonen in hoeverre migranten een noodzakelijke bijdrage leveren tot de goede gang van zaken in België.
Om een overrompeling te voorkomen, om « zuurstof te geven », om « een voorbeeld te stellen » : Migranten die ellende, oorlog en achtervolging ontvluchten, die verzorging nodig hebben… zijn zelden op de hoogte van het bestaan van deze gesloten centra in Europa. Omdat het leven in hun land van herkomst zo zwaar, zo gevaarlijk is, blijkt trouwens uit getuigenissen dat, zelfs wanneer ze ervan op de hoogte zijn, de « push » motieven, die hen aanzetten om te vertrekken, zwaarder doorwegen dan de angst om opgesloten of uitgewezen te worden. Ondanks de rampzalige gevolgen op menselijk vlak tonen de statistieken aan dat het gelukkig niet een meerderheid van de geschatte 150.000 mensen zonder verblijfsvergunning in België is dat wordt uitgewezen.

Waarom dan? Om de bevolking gerust te stellen, als u het ons vraagt, als symbolisch gebaar om te laten zien dat de staat « er iets aan doet » (maar nogmaals met als gevolg dat levens in gevaar worden gebracht). Tegen welke prijs? Wat ons betreft moet er niets gedaan worden aan een realiteit die al van oudsher bestaat en niet meer dan een natuurlijk fenomeen is. Migratie zou niet moeten worden aanzien als een probleem dat moet worden opgelost.

Gedaan met de gesloten centra, regularisatie van mensen die zich op Belgisch grondgebied bevinden zonder papieren, openstellen van de grenzen, … onze standpunten lijken radicaal maar kunnen voor deze mensen vrijheid (van beweging en van opsluiting) betekenen.

TOUT AUTRE CHOSE / HART BOVEN HARD

Contact presse FR : Tout Autre Chose - Hart Boven Hard Bxl 0479/50.20.72 - 0473/75.90.32 [email protected]

[1] Alhoewel Dhr. Francken het asielbeleid en de uitwijzing van migranten ontegensprekelijk verstrengt in vergelijking met zijn voorgangers, is deze aanklacht niet tot deze laatstgenoemden of tot hem noch tot hun partijen gericht.